CIRCULAIR BOUWEN
Met de start van het ruimtevaarttijdperk, ruim 50 jaar geleden, is bij de mensheid het besef doorgedrongen dat we leven in een gesloten systeem. We hebben maar één planeet, waarvan we de grondstoffen in snel tempo aan het uitputten zijn.
De bouwsector levert hier een grote (negatieve) bijdrage aan. KuiperCompagnons neemt zijn verantwoordelijkheid. Wij willen vooroplopen in de transitie naar een circulaire bouw en streven ernaar om al in 2030 volledig circulair te zijn in al onze projecten.
Om deze ambitie te verwezenlijken hebben wij het programma Circulair Bouwen opgestart. Dit programma richt zich op kennisverwerving, productontwikkeling en alliantievorming met betrekking tot modulaire bouwmethodieken, de brede toepassing van biobased materialen en klimaatneutraal en -adaptief bouwen. De toekomst is nu!
Het programma Bouwen voor de Toekomst van KuiperCompagnons heeft hierin drie speerpunten:
1. Modulair bouwen
De ontwikkeling in de bouw heeft de afgelopen 100 jaar grotendeels stilgestaan. We hebben een grote inhaalslag te maken. Die inhaalslag bestaat volgens ons voor een groot deel uit het verregaand verduurzamen en industrialiseren van de bouw. Prefabricage, waarbij (delen van) woningen in een fabriek worden gemaakt en op de bouwplaats snel worden geassembleerd, is daarentegen zeer goed circulair te maken door het gebruik van losmaakbare, herbruikbare materialen en bio-based grondstoffen. Wij zijn met verschillende modulaire bouwers aan de slag gegaan om de modulaire bouw geschikt te maken voor permanente woningbouw.
2. Houtbouw
Wij geloven dat het gebruik van biobased materialen een scala aan voordelen heeft. Hout is het bio-based materiaal bij uitstek. De milieu impact is lager, het kan vaak hergebruikt worden en kan aan het eind van de levensfase weer zonder vervuiling terugkeren naar de natuur. Bovendien creëert het een prettig en gezond binnenklimaat. Momenteel hebben we een aantal pilot projecten in houtbouw lopen en voeren we het biobased bouwen door in zoveel mogelijk van onze ontwerpen.
3. Amfibisch bouwen
De stijgende zeespiegel zal zijn weerslag krijgen op hoe we Nederland in de komende 100 jaar gaan plannen. Ook al slagen we erin het water buiten te houden, zal er in toenemende mate ruimte worden gemaakt voor waterbuffering. Juist in het westen van het land, waar de vraag naar nieuwe woningen het grootst is, zal de woningbouw in de toekomst steeds meer hand in hand gaan met een flexibele waterhuishouding. De woningbouw zal in de toekomst meedeinen met het water. Hiervoor is lichte prefab bouw bij uitstek geschikt.
De bouwsector levert hier een grote (negatieve) bijdrage aan. KuiperCompagnons neemt zijn verantwoordelijkheid. Wij willen vooroplopen in de transitie naar een circulaire bouw en streven ernaar om al in 2030 volledig circulair te zijn in al onze projecten.
Om deze ambitie te verwezenlijken hebben wij het programma Circulair Bouwen opgestart. Dit programma richt zich op kennisverwerving, productontwikkeling en alliantievorming met betrekking tot modulaire bouwmethodieken, de brede toepassing van biobased materialen en klimaatneutraal en -adaptief bouwen. De toekomst is nu!
Het programma Bouwen voor de Toekomst van KuiperCompagnons heeft hierin drie speerpunten:
1. Modulair bouwen
De ontwikkeling in de bouw heeft de afgelopen 100 jaar grotendeels stilgestaan. We hebben een grote inhaalslag te maken. Die inhaalslag bestaat volgens ons voor een groot deel uit het verregaand verduurzamen en industrialiseren van de bouw. Prefabricage, waarbij (delen van) woningen in een fabriek worden gemaakt en op de bouwplaats snel worden geassembleerd, is daarentegen zeer goed circulair te maken door het gebruik van losmaakbare, herbruikbare materialen en bio-based grondstoffen. Wij zijn met verschillende modulaire bouwers aan de slag gegaan om de modulaire bouw geschikt te maken voor permanente woningbouw.
2. Houtbouw
Wij geloven dat het gebruik van biobased materialen een scala aan voordelen heeft. Hout is het bio-based materiaal bij uitstek. De milieu impact is lager, het kan vaak hergebruikt worden en kan aan het eind van de levensfase weer zonder vervuiling terugkeren naar de natuur. Bovendien creëert het een prettig en gezond binnenklimaat. Momenteel hebben we een aantal pilot projecten in houtbouw lopen en voeren we het biobased bouwen door in zoveel mogelijk van onze ontwerpen.
3. Amfibisch bouwen
De stijgende zeespiegel zal zijn weerslag krijgen op hoe we Nederland in de komende 100 jaar gaan plannen. Ook al slagen we erin het water buiten te houden, zal er in toenemende mate ruimte worden gemaakt voor waterbuffering. Juist in het westen van het land, waar de vraag naar nieuwe woningen het grootst is, zal de woningbouw in de toekomst steeds meer hand in hand gaan met een flexibele waterhuishouding. De woningbouw zal in de toekomst meedeinen met het water. Hiervoor is lichte prefab bouw bij uitstek geschikt.
Rogier Mentink
rmentink@kuiper.nl
06 531 098 35
rmentink@kuiper.nl
06 531 098 35
Rogier is een ervaren architect die graag werkt op het raakvlak van stedenbouw en architectuur. Hij zoekt, waar mogelijk, naar innovaties in plattegronden en materiaalgebruik. Zijn speciale belangstelling gaat uit naar de toepassing van houtconstructies en modulaire systemen.
Modulair Bouwen
De ontwikkeling in de bouw heeft de afgelopen 100 jaar grotendeels stilgestaan. Hoewel het werken met BIM-modellen innovatief lijkt, zijn de achterliggende techniek en uitvoering grotendeels hetzelfde gebleven. Feitelijk bouwen we in 2021 nog hetzelfde als in 1921. Het gevolg hiervan is dat de productiviteit van de bouwsector is gestagneerd en de kosten de pan uit rijzen. We hebben een grote inhaalslag te maken.
Die inhaalslag bestaat volgens ons voor een groot deel uit het verregaand verduurzamen en industrialiseren van de bouw. Het bouwen met geprefabriceerde bouwdelen of modules belichaamt deze inhaalslag bij uitstek, omdat het een antwoord biedt op een aantal belangrijke kwesties waar de bouw mee worstelt:
Flexibiliteit: Hoewel we een toenemend diverse bevolking hebben met toenemend diverse gezinssamenstellingen, wordt er nog steeds voornamelijk gebouwd voor standaardgezinnen; eengezinswoningen voor 3-5 personen die ook nog eens onvoldoende levensloopbestendig zijn. Prefab woningen zijn flexibel; relatief eenvoudig aanpasbaar en zelfs verplaatsbaar.
Eenvoud: Het traditionele bouwproces is traag, specialistisch en duur. De prefab bouw in hout is veel eenvoudiger. Er is minder gespecialiseerd personeel nodig en de arbeidsomstandigheden zijn beter, wat leidt tot minder uitval en fouten en op termijn dus tot lagere kosten.
Circulariteit: De bouwsector is wereldwijd verantwoordelijk voor 40% van het grondstoffenverbruik en van de afvalproductie. Het kan ook anders: het bouwen in geprefabriceerde modules is bij uitstek circulair, aangezien de modules na gebruik kunnen worden gedemonteerd en hergebruikt. De bouwtijd is korter, de bouwplaats schoner en stiller, de arbeidsomstandigheden beter en de foutmarges lager. De bouwkosten zijn nu al concurrerend, waardoor het modulaire bouwen een belangrijke oplossing kan vormen voor het woningtekort. Modulaire bouw is zeer flexibel waardoor gebouwen makkelijker aanpasbaar worden.
De opgave: Naast het vormen van een alternatief voor de traditionele bouwproductie onderscheiden we een aantal specifieke kansen voor de modulaire bouw:
Die inhaalslag bestaat volgens ons voor een groot deel uit het verregaand verduurzamen en industrialiseren van de bouw. Het bouwen met geprefabriceerde bouwdelen of modules belichaamt deze inhaalslag bij uitstek, omdat het een antwoord biedt op een aantal belangrijke kwesties waar de bouw mee worstelt:
Flexibiliteit: Hoewel we een toenemend diverse bevolking hebben met toenemend diverse gezinssamenstellingen, wordt er nog steeds voornamelijk gebouwd voor standaardgezinnen; eengezinswoningen voor 3-5 personen die ook nog eens onvoldoende levensloopbestendig zijn. Prefab woningen zijn flexibel; relatief eenvoudig aanpasbaar en zelfs verplaatsbaar.
Eenvoud: Het traditionele bouwproces is traag, specialistisch en duur. De prefab bouw in hout is veel eenvoudiger. Er is minder gespecialiseerd personeel nodig en de arbeidsomstandigheden zijn beter, wat leidt tot minder uitval en fouten en op termijn dus tot lagere kosten.
Circulariteit: De bouwsector is wereldwijd verantwoordelijk voor 40% van het grondstoffenverbruik en van de afvalproductie. Het kan ook anders: het bouwen in geprefabriceerde modules is bij uitstek circulair, aangezien de modules na gebruik kunnen worden gedemonteerd en hergebruikt. De bouwtijd is korter, de bouwplaats schoner en stiller, de arbeidsomstandigheden beter en de foutmarges lager. De bouwkosten zijn nu al concurrerend, waardoor het modulaire bouwen een belangrijke oplossing kan vormen voor het woningtekort. Modulaire bouw is zeer flexibel waardoor gebouwen makkelijker aanpasbaar worden.
De opgave: Naast het vormen van een alternatief voor de traditionele bouwproductie onderscheiden we een aantal specifieke kansen voor de modulaire bouw:
Optoppen van bestaande bouw;
Bouwen op moeilijk bereikbare binnenstedelijke locaties;
Amfibisch bouwen;
Bouwen met lage impact;
Verplaatsbare woningen.
project:
Houtbouw
Na in de afgelopen 150 jaar te zijn verdrongen als constructiemateriaal in de bouw maakt hout nu een comeback De technologische ontwikkelingen in de houtbouw hebben niet stil gestaan. Moderne houtbouw, zoals met CLT (kruislaags verlijmd hout), is concurrerend met de meer gangbare constructies en gaat een steeds belangrijkere rol spelen. Met mogelijk een toekomstige CO2-heffing op bouwmaterialen zal deze concurrentiepositie alleen maar verbeteren.
De bouw is momenteel namelijk verantwoordelijk 40% van de mondiale CO2-uitstoot, naast 37% van de mondiale afvalberg en 40% van het grondstoffengebruik. Met de toepassing van hout wordt juist CO2 opgeslagen, per standaard woning wel 35.000 kilo, wat grofweg neerkomt op de uitstoot van 25 jaar autorijden. Voorwaarde hierbij is wel dat het hout afkomstig is uit duurzaam beheerde bossen.
We moeten gebouwen, in plaats van als toekomstige afvalbergen, gaan zien als materialenbanken. Herbruikbare materialen worden hier slechts tijdelijk “opgeslagen”. Dit is de essentie van het circulair bouwen. Het gebruik van hout als hoofdconstructie materiaal is hierbij zeer voordelig.
Daarnaast heeft de toepassing van hout tal van andere praktische voordelen. Hout heeft een laag gewicht, goede bouwfysische eigenschappen, een makkelijke verwerkbaarheid, en een aangename uitstraling.
KuiperCompagnons is, zowel intern als extern, bezig met een aantal pilotprojecten in houtbouw, zodat wij als ontwerpers klaar zijn voor een toekomst in hout.
De bouw is momenteel namelijk verantwoordelijk 40% van de mondiale CO2-uitstoot, naast 37% van de mondiale afvalberg en 40% van het grondstoffengebruik. Met de toepassing van hout wordt juist CO2 opgeslagen, per standaard woning wel 35.000 kilo, wat grofweg neerkomt op de uitstoot van 25 jaar autorijden. Voorwaarde hierbij is wel dat het hout afkomstig is uit duurzaam beheerde bossen.
We moeten gebouwen, in plaats van als toekomstige afvalbergen, gaan zien als materialenbanken. Herbruikbare materialen worden hier slechts tijdelijk “opgeslagen”. Dit is de essentie van het circulair bouwen. Het gebruik van hout als hoofdconstructie materiaal is hierbij zeer voordelig.
Daarnaast heeft de toepassing van hout tal van andere praktische voordelen. Hout heeft een laag gewicht, goede bouwfysische eigenschappen, een makkelijke verwerkbaarheid, en een aangename uitstraling.
KuiperCompagnons is, zowel intern als extern, bezig met een aantal pilotprojecten in houtbouw, zodat wij als ontwerpers klaar zijn voor een toekomst in hout.
project:
Amfibisch bouwen
De plekken waar in Nederland de meeste vraag is naar woningen hebben veelal de slapste bodem. Het blijven bemalen van de laagstgelegen gedeeltes van Nederland is vanuit milieuoogpunt niet overal houdbaar. Verdrogend veen stoot broeikasgassen uit, bij elkaar is dit jaarlijks 4% van de totale Nederlandse CO2 uitstoot. Ter vergelijking: personenauto’s zorgen voor 5,6% van de uitstoot. Bovendien zijn dalende bodems problematisch tegen de achtergrond van de stijgende zeespiegelstijging en de daaruit voortkomende kwel. Daarnaast hebben we te maken met toenemende wateroverlast door verhevigde regenval. De polders zullen deels worden teruggegeven aan het water. Ook kunnen er gebieden worden aangewezen voor de buffering van water, waarbinnen het peil flexibel wordt.
Omdat vooral in deze gebieden de vraag naar nieuwe woningen groot is, moeten we zoeken naar nieuwe oplossingen. We zullen moeten meebewegen met het water. Dit vraagt om klimaat-adaptieve bouw. Er kunnen hier verschillende, al dan niet amfibische oplossingen worden toegepast, waarbij de lichtheid van de constructie en het gemak waarmee deze kan worden geplaatst, een rol speelt. Hierdoor en vanwege het gegeven dat dergelijke locaties moeilijker bereikbaar zijn met zwaar materieel, is lichte prefab bouw bij uitstek geschikt.
Omdat vooral in deze gebieden de vraag naar nieuwe woningen groot is, moeten we zoeken naar nieuwe oplossingen. We zullen moeten meebewegen met het water. Dit vraagt om klimaat-adaptieve bouw. Er kunnen hier verschillende, al dan niet amfibische oplossingen worden toegepast, waarbij de lichtheid van de constructie en het gemak waarmee deze kan worden geplaatst, een rol speelt. Hierdoor en vanwege het gegeven dat dergelijke locaties moeilijker bereikbaar zijn met zwaar materieel, is lichte prefab bouw bij uitstek geschikt.
project: